• 15.04.2019

Bir kiÅŸiyi doktora götüren en önemli belirtilerden bir aÄŸrıdır. AÄŸrı bedenimizde hissettiÄŸimiz bir fiziksel deneyimdir. AÄŸrı bedenimizde bir ÅŸeylerin ters gittiÄŸini belirten bir uyarıdır. AÄŸrının kesin olarak bedenimizdeki bir bozukluktan kaynaklandığını anlamamız için öncelikle aÄŸrıyı yaratan dış bir fiziksel etken olmadığına kanaat getirmemiz gerekir. Dar bir ayakkabı ayaklarımızda aÄŸrıya neden olabilir. Sıkı bir kravat boÄŸazımızı aÄŸrıtabilir. Sürekli oturmak sırtımızı ya da kalçalarımızı aÄŸrıtabilir. Bu durumda baskıyı ortadan kaldırmamız gerekir. Bu etkenlerin farkında olan bir kiÅŸi aÄŸrı kesici almayı düÅŸünmez. Baskı olan yerdeki kan dolaşımını yeniden harekete geçirecek bir ÅŸeyler yapar.

O halde aÄŸrı yaratan en önemli etkenlerden biri aÄŸrıyan bölgede kan akımının azalmış olmasıdır. Dokulara yeteri kadar oksijen ve besin gitmediÄŸi zaman o bölgede aÄŸrı baÅŸlar.

Ä°çsel olaylar aÄŸrı yaratan önemli etkenlerdir. Kasların fazla kasılması aÄŸrı yaratır. Damarların daralması aÄŸrı yaratır. ÖrneÄŸin kalp krizinde aÄŸrının nedeni kalbin bir bölgesine giden damarın tıkanması ya da daralmasıdır. AÄŸrının ÅŸiddeti azalan kan akımıyla paraleldir. Kasların sürekli kasılması ya doÄŸrudan sinir uçlarının uyarılmasına neden olur ya da kasılan kaslar damarları baskı altına alarak kanlanmayı azaltır.

Ağrı bir alarmdır.

Bedenimizin bir bölgesinin tehdit altında olduÄŸunu bize haber verir.

Bir şeyler yapmamız gerektiğini haber verir.

Oturmaktan sırtımız aÄŸrıdıysa kalkıp hareket edip kaslarımızı açmamız gerekir.

Ya da kas gerginliğini, kasılmayı ortadan kaldırmamız gerekir.

Dokulardaki iltihaplar ya da zedelenmeler de aÄŸrıya neden olur. Bu durumda ya iltihabı tedavi etmemiz gerekir ya da zedelenme iyileÅŸene kadar o bölgeyi hareket ettirmememiz gerekir. AÄŸrıya bir neden bulamıyorsak doktora baÅŸvururuz.

Doktor muayene eder, tetkikler yapar ve aÄŸrının bir nedeninin bulmaya çalışır. Bir neden bulduysa aÄŸrıyı deÄŸil de bu nedeni ortadan kaldıracak bir tedavi verir. Ä°ltihap varsa iltihabı kurutacak ilaçlar verir. Zedelenme varsa o zedelenmenin çabuk iyileÅŸmesine yardımcı olacak bir tedavi önerir. EÄŸer teÅŸhis ve tedavi doÄŸruysa aÄŸrı ortadan kalkar.

Ama çoÄŸu zaman aÄŸrıya neden olacak belirgin bir neden yoktur. Bu durumda ya romatizma teÅŸhisi konur ya da fibromyalji. Bunlar semptomatik teÅŸhislerdir. Yani kiÅŸinin aÄŸrısını tarifine göre konan teÅŸhislerdir. Bir hastalık teÅŸhisi konunca sanki neden bulunmuÅŸ gibi izlenim yaratır. Bu durumda aÄŸrı kesici verilmesini eleÅŸtirmeyiz. Günümüzde en çok kullanılan ilaçların başında aÄŸrı kesiciler gelir. AÄŸrı kesicilerin çoÄŸu doÄŸrudan beynin aÄŸrıyı ileten sinir sistemlerindeki iletiyi bozmayı hedefler. Yani beynin aÄŸrıyı algılamasını keserler. Basitçe beyni aÄŸrıya karşı uyuÅŸtururlar. AÄŸrıyı yaratan bir mekanizmayı hedef almazlar. Çünkü ortada belirgin bir sebep yoktur. Beynin aÄŸrıyı algılayan bölgeleri devre dışı kaldığı zaman aÄŸrıyı yaratan neden ortadan kalkmış olmaz. Olay sürüyordur, ama alarm kapatılmış demektir.

AÄŸrımız olduÄŸu zaman aÄŸrı kesici bir ilaç almak alışkanlığımız olmuÅŸtur. Hiçbir nedeni olmayan aÄŸrı neden ortadan kaldırılır ki? Hiçbir neden olmadan aÄŸrı olur mu? Diyelim ki aÄŸrının nedendi kas gerginliÄŸi. Siz kas gerginliÄŸini ortadan kaldırmadan aÄŸrıyı keserseniz gergin kaslarınızı zorlamış olursunuz. Ama kas gerginliÄŸi için kas gevÅŸetici bir ilaç almak meseleyi çözer mi? Hayır. ÇoÄŸumuz aslında sebepsiz aÄŸrıların stresten kaynaklandığını biliriz. Stres niye aÄŸrı yaratır?

En önemli nedeni kas gerginliÄŸidir. Stres tehdit algısı demektir. KiÅŸinin bilinçaltında yerleÅŸik inanç ve programlar deÄŸiÅŸik koÅŸulları tehdit olarak algılar. Tehdit karşısında tetikte olmak gerekir. Tetikte olmak için bedeni kasarız. Her an kaçmaya hazır olmak ya da savaÅŸmak halidir bu. Sürekli tetikte olma hali kaslardaki gerginliÄŸi alışkanlık haline getirir. Belli bölgelerdeki kasların gerilmesi otomatiÄŸe baÄŸlanır. Gerilen kaslar aÄŸrı yaratır. Aslında bedenimizde bir çatışma var demektir. Stersi ortadan kaldırmadan aÄŸrıyı ortadan kaldıramayız. Ya stresi yaratan koÅŸulları düzeltmemiz gerekir. Ya da bedenimizin gereksiz tepkisini ortadan kaldırmamız gerekir. EÄŸer o an için düzeltilecek dışsal bir olay yoksa içimize odaklanmamız gerekir. O anda odaklanacağımız tek bir ÅŸey vardır. AÄŸrının kendisi. AÄŸrıyı yok etmek yerine hissetmeye devam ederiz. Tamamen aÄŸrıya odaklanırız. Tüm zihnimizi aÄŸrıya veririz. En yoÄŸun hissedilen kısmına odaklanırız. Bunun sadece bir his oluÄŸunu biliriz. Bir tehdit algısı karşısında yaratılan bir his. AÄŸrıyı hissetmek bilinçaltını küçük bir çocuk gibi teskin etmektir. AÄŸrıyı hissetmeye devam ettikçe bilinçaltı korkulacak bir ÅŸey olmadığını anlamaya baÅŸlar ve gerginliÄŸi ortadan kaldırır.

Sürekli aÄŸrıya odaklandıkça, aÄŸrıyı hissetmeye çalıştıkça aÄŸrının ÅŸiddeti, vasfı ve yeri deÄŸiÅŸir. Batıcı ve sıkıştırıcı bir aÄŸrı, yumuÅŸamaya ve zonklamaya baÅŸlar. Alanı geniÅŸlemeye baÅŸlar. Bu durumda aÄŸrının en ÅŸiddetli hissedildiÄŸi yer de deÄŸiÅŸmiÅŸ olabilir. O zaman tekrar en ÅŸiddetli hissedilen bölgeyi bulup o bölgeye odaklanın. AÄŸrının merkezi yer deÄŸiÅŸtirdikçe, arayın, bulun ve odaklanın. BU anlattığım çalışma bir meditasyon ÅŸeklidir. Zihin aynı anda iki iÅŸ yapamaz. Bir hisse odaklanmışken, aynı anda düÅŸünemezsiniz. EÄŸer düÅŸünüyorsanız, aÄŸrıya odaklanmanız dağılmış demektir. AÄŸrıyı hissederken, sadece hissedin. EleÅŸtirmeden, yargılamadan, bir sebep aramadan. Bir ÅŸekilde odağınız dağılmış ve yine kendinizi ÅŸeyler düÅŸünürken bulursanız, aÄŸrınıza tekrar dönün.

Zihin bir hisse odaklandığı zaman eleÅŸtiremez, düÅŸünemez. Bu hal aynı zamanda hipnotik bir zihinsel durumdur. KiÅŸi eÄŸer aÄŸrıyı dağıtma niyetinde samimiyse, bu hipnotik durum üzerine bir telkinde eklenmiÅŸ olacaktır. EÄŸer aÄŸrı dağılmaya baÅŸlamışsa bilinçaltı bu telkini kabul ediyor ve gereksiz tehdit algısını dağıtıyor demektir. Dağılmıyorsa, ÅŸöyle bir zihninizi tarayın ve en son kime öfkelendiÄŸinizi hatırlama çalışın. Bu kiÅŸiyi bulunca onu affetmek amacıyla tekrar aÄŸrınıza odaklanın.

Zihinsel düzeyde yapılacak çalışmalarla her türlü kronik aÄŸrıdan kurtulmak mümkündür.

Op Dr Bülent Uran
bulent_uran@yahoo.com