Gebelikte Sık Karşılaşılan Problemler | İrenbe Tüp Bebek Merkezi

25.07.2019

Gebelikte Sık Karşılaşılan Problemler

Bulantı ve Kusma

Gebelikte en sık karşılaşılan problem bulantı ve kusmadır. Gebeliğin erken dönemindeki bulantı ve kusmalarda; plasentadan salgılanan hormonlar, B6 vitamini eksikliği, gebeliğe bağlı mide-barsak sistemindeki değişiklikler, tiroid bezinin normalden çok çalışması gibi pek çok neden suçlanmıştır. Gebelikte mide ve bağırsaklar, gebelik hormonlarının etkisi ile daha yavaş boşalır. Buna bağlı hazımsızlık, şişkinlik ve gaz şikayetleri olabilir.

Bulantı ve kusmalar sabahları daha sık olmakla birlikte, günün her saatinde karşınıza çıkabilir. Genelde ilk gebeliklerde, genç kadınlarda ve ikiz gebeliklerde daha şiddetlidir. Bulantılar, çoğunlukla 6-7. gebelik haftasında başlar ve 12. gebelik haftasında azalır.

Gün içinde daha sık ve küçük öğünler şeklinde yemeniz bulantılarınızı azaltır. Yemekler sırasında az sıvı almak da iyileşmeye yardımcı olur. Beslenme diyeti olarak katı, kuru, yağsız ve tuzlu gıdalara yönelin. Hoş olmayan koku ve yiyeceklerden kaçının. Özellikle mutfak kokularından ve ağır parfümlerden uzak durun.

Sık İdrara Çıkma

Gebelikte böbreklerin fonksiyonlarındaki değişimler ve rahim büyümesi sık idrara çıkma ihtiyacı hissettirir. Hatta hapşırırken, öksürürken ve gülerken idrar kaçırabilirsiniz. Bunun nedeni, büyüyen rahmin idrar torbasına yaptığı baskıdır. Tüm gebelik süresince sıvı alımını azaltmanız kesinlikle önerilmez. Çünkü bol su içmenin gebelik üzerine pek çok olumlu etkisi vardır. İhtiyaç hissettiğiniz her an idrarınızı yapın. İdrarınızı tutmak, idrar torbanızın tam olarak boşalamamasına sonucunda idrar yolları enfeksiyonuna yol açabilir. Sık idrara çıkma (pollaküri) ile birlikte idrar yaparken yanma ve sızlama (disüri) ile birlikte kasık ağrısı şikayetiniz de varsa bu durum “idrar yolu enfeksiyonu” na bağlı olabilir, hekiminize danışınız.

Göğüslerde Hassasiyet

Östrojen, prolaktin ve progesteron adı verilen hormonlarının salgılanmasının artması gebe kadının göğüslerindeki değişikliklerin temel nedenidir. Bu durumda göğüslerin uyarılmaması için yatarken sıkı iç çamaşırı giyilmemesi ve meme uçlarına temastan kaçınılması bu tür şikayetleri bir ölçüde azaltacaktır.

Kilo Alımı

Hamilelikte genel olarak önerilen kilo alımı ortalama 12-15 kilodur. Bu miktar annenin gebelik öncesi kilosuna göre değişebilir. Hamileliğe fazla kilo ile başladıysanız 7-8 kilo almanız önerilir. Eğer ikiz bebek bekliyorsanız, 17-22 kilo ağırlık kazanımı normaldir. İdeal kilo alımı miktarını ortalama 12 kg kabul dersek, bunun 4 kilosu hamileliğin ilk yarısında (ilk 20 haftada), kalan 8 kilosu da gebeliğin ikinci yarısında olmalıdır. İlk üç ayda kilonuz genellikle sabit kalır. Hatta bulantı ve kusmaların çok olduğu durumlarda bir miktar kilo kaybı bile görülebilir. Bu durumda telaşa kapılmaya gerek yoktur. Bulantılar bittiğinde kilo almaya başlanır. Bu dönemde bebeğin yetersiz besleneceği endişesine kapılmayınız.

Karın Ve Kasık Ağrısı

İlk gebe kaldığınızda kasıklarınızda, kalça ve belinizde adet görecekmiş gibi ağrı hissi ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Rahim büyürken onu tutan bağ dokuları da gerilir. Ağrının sebebi de bu gerilmedir. Kadın rahmi, vücudumuzda kendi büyüklüğünün üstüne bu kadar fazlasına çıkıp doğumdan sonra tekrar eski haline dönebilen tek organdır. Bu dönemde görülen ağrı ve yanmaların esas nedeni rahim ağırlığı ve genişliğindeki artış ile gebelik hormonlarıdır.

Kasıklardaki bu ağrı hissi rahatsızlık verici olsa da, endişelenmenize gerek yoktur. Ağrılarınız yoğun bir adet sancısından fazla şiddetteyse doktorunuza başvurunuz.

Bel ve Sırt Ağrısı

Gebelik sırasında kalça bölgenizdeki kemiklerin arasındaki eklemler yumuşayıp gevşerler. Bunlar doğum sırasında bebeğin bu bölgeden geçebilmesi için bir hazırlıktır. Bu dönemde, rahminizin ağırlığı artar ve ağırlık merkezinin yeri değişir. Bunun sonucu olarak zamanla ve belki hiç farkında olmadan, vücut şekliniz ve yürüme şekliniz değişir. Ağırlık merkezindeki değişiklikler sırt ağrılarına neden olur. Şikayetlerinizi en aza indirmek için kendinizi fazla zorlamayın, ağır yük kaldırmaktan kaçının ve ağrılarınızın arttığı durumlarda uzanarak dinlenin. Ayrıca bel ve sırt sağlığını olumsuz etkileyen topuklu ayakkabı giymekten kaçının. Her zaman için düz ve mümkünse ortopedik tabanlı ayakkabıları tercih edin. Karın bölgenizdeki kasları çalıştırmak için yapılan egzersizler bel ve sırt ağrısının azalmasına yardımcı olacaktır.

Bacaklarda Kramplar

Bacaklardaki kramplar genelde 3. Aydan sonra sık görülür. Özellikle geceleri oluşur ve hatta bazen uykudan uyandıracak kadar şiddetlidir. Bacak kramplarının kesin nedeni belli olmamakla beraber kalsiyum ve magnezyum azlığı genel olarak suçlanmaktadır. Bacak krampları sizi çok rahatsız ederse, öncelikle kalça kaslarınızı gerici egzersizler yapın. Uzun süre oturmaktan veya uzun süre yürümekten kaçının. O bölgeye masaj ve sıcak uygulamalar rahatlatıcı olabilir. Kramp şiakayetleri olan hastalara kalsiyum, magnezyum veya B6 vitaminleri reçete edilebilmektedir.

Mide Yanması

Mide yanmasının en sık sebebi, “reflü” olarak bilinen mide içeriğinin yemek borusuna doğru geri kaçmasıdır. Bunun sonucunda mide asitleri yemek borusunu tahriş eder. Gebelikte reflü’nün normalden daha sık olarak karşımıza çıkmasının bir kaç ayrı nedeni vardır. En önemli neden büyüyen rahmin mideyi yukarıya itmesidir. Diğer bir neden, sindirim sisteminin çalışması hormonların (özellikle progesteron hormonu) etkisi altında yavaşlaması sonucunda yemek borusunda dalga şeklinde hareketlerle ilerleyen yiyeceklerin gidişi gebelik sırasında yavaşlamaktadır. Midenizin boşalması gecikmekte ve yiyecekler sindirim sisteminden daha yavaş boşalmaktadır. Bunun sonucunda hazımsızlık, şişkinlik ve bulantı hissi gibi şikayetler de görülebilecektir.

Bulantı ve kusmayı önlemek için, az az ve sık sık beslenin. Fazla asitli gıdalar ile aşırı baharatlı ve yağlı gıdalardan uzak durun. Fazla miktarda çay, kahve ve çikolata tüketmeyiniz.

Kızartma türü gıdalar yerine haşlama türü tencere yemeklerini tercih edin. Soda içmeniz bazen şikayetlerinizi azaltabilir. Ayrıca mide yanmanızı artıran ani öne eğilmeler gibi hareket ve pozisyonlardan kaçının. Hatta geceleri yatarken başınızın altına bir yastık daha koyup başınızı biraz daha yükseltebilirsiniz.

Kabızlık

Kabızlık, gebelikte görülen sık görülen bir problem olup en sık nedeni sindirim sisteminin genel olarak yavaşlaması ve büyüyen rahmin bağırsakların son kısmına yaptığı baskıdır.
Ayrıca kabızlık gebeliğin son dönemlerinde hemoroid (basur) ve anal fissür (makatta çatlama) oluşumunu da artırır. En önemli tedavi ve kabızlıktan korunma yöntemi liften zengin beslenme ve bol sıvı tüketimidir. Ayrıca bağırsakların rahat çalışması için bolca kayısı, erik, incir kompostoları ve doğal meyve suları içebilirsiniz. Sabah kahvaltısından önce aç karınla bir bardak ılık su içiniz. Tüm bunlara ek olarak yaptığınız egzersizi artırmanız da bu probleminizin azalmasına yardımcı olabilir.

Kansızlık = Anemi

Gebelik sırasında kan hacmi yüzde 50 oranında artar ve buna bağlı olarak göreceli bir anemi tablosu ortaya çıkar. Ayrıca bebeğin gebelik sırasında artan ihtiyaçları vücudunuzun demir gereksinimini fazlalaştırır. Gebelik öncesinde günlük demir ihtiyacınız 15 mg. kadarken gebelikte bunun 2 katına gerek vardır. Gebe kadınlarda anemi (kansızlık); yorgunluk, güçsüzlük, çarpıntı, üşüme, nefes darlığı, baş dönmesi ve vücut direncinin azalması gibi sıkıntılara yol açabilir.Aneminin tek tedavisi demir almaktır. Günde 60 mg elementer demir alımı önerilmektedir.Bu yüzden gebeliğin 16-18. haftasından itibaren ihtiyacı olan gebeler ilave olarak demir almalıdır. Ayrıca demirden zengin gıdaların tüketilmesinde fayda vardır.

Bacaklarda Ödem

Büyüyen rahmin bacaklardan dönen kan damarları üzerine bası yapması sonucunda gebeliğin özellikle son dönemlerinde görülen ödemler genelde ciddi bir sorun oluşturmaz.Son dönem ödemlerini azaltmak için ise uzun süreli hareketsiz bir şekilde ayakta kalmamak, tuz tüketiminde aşırıya kaçmamak ve dinlenirken ayakların altına bir yastık konup yükseltilmesi önerilmektedir.

Op Dr İsmail KÜÇÜK / Kadın Hastalıklar ve Doğum Uzmanı / İRENBE