Fetal Ekokardiyografi | İrenbe Tüp Bebek Merkezi

08.06.2019

Fetal Ekokardiyografi

Doğuştan kalp hastalıkları (DKH) tüm doğumların % 1’inde görülen ve bebeklerde en sık tespit edilen anomalilerdir. Bu hastalıkların anne karnında tanısı, bazen de tedavileri mümkündür. Ultrasonografik dalgalarla ve özel sistemlerle bebeğin kalbinin değerlendirilmesine “Fetal Ekokardiyografi” denir. Tanı konulduktan sonra hastalığın seyri, yapılabilecek işlemler ve tedavi hakkında fikir verilebilir.

Fetal ekokardiyografi, Kime yapılmalıdır?

Doğuştan kalp anomalileri en sık anomaliler olduklarından ve bu tetkikin anne ve bebeğe hiçbir zararı olmamasından dolayı Avrupa ülkelerinin çoğunda tarama amaçlı her gebeliğe yapılmaktadır. Böylece DKH’lerin hemen hemen tümüne tanı konmaktadır. Bunun dışında alttaki özel durumlarda kesinlikle yapılmalıdır.

Anne’ de

Gebelikte geçirilmiş bulaşıcı hastalık varlığında,

Annenin kronik hastalıklarında (Şeker, Romatizma vb),

Gebelikte ilaç kullanımında, radyasyona maruziyet (röntgen, BT çekimi vb)

Hipertansiyon ya da riskli gebeliklerde

Tarama ve biyokimya testlerinde anormallik varsa

Ölü doğum ya da düşük öyküsü varsa

İleri yaş gebeliklerinde

Bebekte

Kromozom anomalisi ya da şüphesi varsa

Ultrasonografide kalbe ait yada kalp dışı anomali şüphesinde

Ritm bozukluğu şüphesi

Ense kalınlığı testi yüksekse

Bebekte gelişme geriliği varsa

Kalp ritminde düzensizlik varsa

Aile’de

Ailede doğuştan kalp hastalığı varsa

Anne-baba ve kardeşlerde genetik anormallik varsa

Kadın Hast. Ve Doğum hekimi önerdiyse

Fetal ekokardiyografi, bebeğe zarar verir mi ve işlem ne kadar sürer?

İşlen USG’den farklı değildir ve ses dalgaları ile yapılır. Bebeğe hiçbir yan etkisi ve zararı yoktur. İşlem yaklaşık 20 dk. civarında zaman alır. Ciddi anomali varlığında daha da uzayabilir. Bu sırada anne aynen USG’ de olduğu gibi sırt üstü yatar ve işlem karından yapılır.

Fetal ekokardiyografi, ne zaman yapılmalıdır?

Bu işlemin en ideal zamanlaması gebeliğin 19-24. haftasıdır. Ciddi kalp anomalisi şüphesinde 16. haftalardan itibaren yapılabilir. 24. haftadan sonra bebeklerin kemiklerinin gelişimi nedeniyle işlem zorlaşır. Aynı zamanda 24. haftadan sonra ağır kalp hastalığı konsa bile bebeğe yapacak bir şey kalmamıştır. Bu nedenle tetkik 24. haftanın üstüne bekletilmemelidir

Fetal ekokardiyografi ile tüm kalp hastalıkları tanınabilir mi, hata payı varmıdır?

Tecrübeli bir pediatrik kardiyolog tarafından yapılan işlemde doğruluk oranı %90’ın üstündedir. Özellikle ciddi kalp hastalığı tanıma oranı %100 dür. Ancak çok küçük delikler, birde anne karnında normal olan açıklıklar doğum sonrasında tanınabilir. Bu işlemde tanınamayan küçük problemler bebeğe de doğum sonrası zarar vermezler. Burada en önemli nokta anne karnında normal olan deliklerin doğum sonrası devamı halinde kalp hastalığı yapmasıdır. Bu işlemin hata payını biraz artırır. Bu nedenle Fetal EKO yapılan bebeklerde çocuk hekimi gerekli görürse doğum sorası bebekte normal ekokardiyografi yapılmalıdır. Zaten işlem sonrasında işlemi yapan kişi bu konuda bilgi verir.

Fetal Ekokardiyografi’nin faydası nedir?

Doğuştan kalp hastalığı önceden bilmenin anneye ve bebeğe sayısız faydası vardır. Ritm bozuklukları gibi bebeğin anne karnında ölümüne neden olabilecek problemleri hamilelikte tedavi etmek mümkündür. Kalpte sorun olan bir bebekle doğum sonrası sürpriz olarak karşılaşmanın anne ve bebek açısından sayısız zararları vardır. Öyle kalp hastalıkları vardır ki tedavide saatler önemlidir ve doğumun anjiyo ve ameliyat şansı olan bir merkezde yapılması gereklidir. Çocuk kardiyologları bu hastalıkları bildiğinde bütün önlemleri ve ilaçları buna göre hazırlarlar. Bu hızlı süreç bebeğin yaşam şansını üst düzeylere çıkarır. Çünkü bugün bu hastalıkların çoğunun tedavisi mümkündür. Çok önemli bir diğer nokta şudur: öyle doğuştan kalp hastalıkları vardır ki bazılarının tedavileri mümkün değildir, yada tedavi edilmeye çalışılsalar bile bu çocukların hiçbir zaman normal bir kalpleri olmayabilir ve yaşam kaliteleri çok bozuktur. İşte bu işlemin en önemli yararı budur. Bu hamileliği devam etmenin anlamı olmayabilir, annenin tüm hamilelik sürecini geçirmesine gerek yoktur ve hamilelik sonlandırılabilir. İşte Fetal EKO aileye ve anneye bu şansı sunar.

Prof. Dr. Ertürk Levent

Pediatrik Kardiyolog

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Kardiyoloji BD, İZMİR

erturk.levent@ege.edu.tr

Şekil 1. Yaşamla bağdaşmayacak bir kalp hastalığının Fetal EKO ile görüntülenmesi