Semen analizi çocuk sahibi olamayan çiftlerde ilk olarak değerlendirilmesi gereken ve sperm üretimi ile ilgili en faydalı bilgiyi veren bir testtir. İrenbe Tüp Bebek Merkezinde yapılan semen analizi değerlendirmesi hastanın tedavisinde yol gösterici ve yönlendirici bir öneme sahiptir. Semen analizi testinin sonucuna göre infertil çiftin tedavisinde, IUI (Aşılama) veya Tüp bebek işlemlerine karar verilir. Ayrıca gerekli olduğu durumlarda sperm dondurma, TESA/TESE (testisten sperm elde edilmesi) işlemlerine yönlendirmede ilk adım olarak kullanılır.
Semen analizi, erkeğin fertilite durumunun araştırılması kadar, erkek fertilitesinin düzenlenmesi sırasında ve sonrasında, spermatogenezi izlemek amacıyla hem klinik hem de araştırma ortamlarında yararlı olabilir.
Sperm analizi değerlendirirken, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Laboratuar El Kitabı göz önüne alınarak raporlama yapılmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) en son 2010 yılında güncellemesi yapılmış olan insan semen ve sperminin incelenmesi için referans aralıkları klavuzunu, 6.baskı olarak 2021 yılı son güncellemesini yaptı.
İnsan semeni analizlerinin standardize edilmesi için ortaya çıkan ihtiyaca yanıt olarak Dünya Sağlık Örgütü’nün ilk kez 1980 yılında (WHO laboratory manual for the examination of human semen and sperm–cervical mucus interaction [İnsan semeni ve sperminin incelenmesi–servikal mukusla etkileşimi]) adlı el kitabını yayınlanmıştır. El kitabı, o zamandan beri dört kez (1-5) güncellenmiş ve birçok dile çevrilmiştir. Son 40 yıldır el kitabının evrensel standartları sağladığının farkına varılmış, dünya ölçeğinde araştırma ve klinik laboratuvarları tarafından yaygın biçimde kullanılmıştır.
Bu güncellemedeki yöntemler semen analizinin kalitesi ve sonuçların karşılaştırılabilirliğini iyileştirmeyi amaçlayan kılavuzlardır.
Referans aralıkları ve referans sınırları belirlenirken; doğum kontrol yöntemlerini bıraktıktan sonra eşleri 12 ay veya daha kısa sürede gebe kalmış fertil erkeklerin semen kalitesi, bu el kitabının referans değerlerine kaynak teşkil etmiştir. Referans aralıklarını oluşturmak için farklı kıta ve farklı ülkelerden yakın zamanlarda baba olmuş kişilerden alınan semen numunesinden elde edilen ham veriler kullanılmıştır.
Referans aralıklarla ilgili bazı değerlendirmeler;
- Semenin karakteristik özellikleri hem bireysel hem de erkekler arası çok değişken olduğundan, çiftin fertilite durumunu tek başına belirleyemez. Bu nedenle referans aralıkları, erkeğin fertilite durumuna ilişkin yanlızca bir kılavuz özelliği taşımaktadır.
- % 95 referans aralığına düşen semen parametreleri fertiliteyi garanti etmez. Tanımlamaya göre referans aralıkların hesaplanması için semen veren fertil erkeklerin %5'i bu belirtilen referans limitlerinin altında semen parametlerine sahiptir.
- Karakteristik semen özellkleri, bu limitlerin altına düşmüş erkekler mutlaka infertil değildir.
- Erkek semeninin karakteristik özellikleri, klinik bilgilerin ışığı altında değerlendirilmelidir.
Dünya Sağlık Örgütü kriterlerine göre 2010-2021 normal sperm parametreleri farkları şöyledir;
|
2010 |
2021 |
Semen Volümü (mL) |
1,5 |
1,4 |
Sperm konsantrasyonu (milyon/mL) |
15 |
16 |
Total sperm sayısı (milyon/ejekülat) |
39 |
39 |
Progresif motil (%) |
32 |
30 |
Total motil (%) |
40 |
42 |
Vitalite (canlı sperm) (%) |
58 |
54 |
Normal morfoloji (%) |
>4 |
> 4 |
Merkezlerin bilgisayar programları ve laboratuvar protokollerinde güncelleme yapmalarındaki zaman farkı nedeniyle kısa bir süre farklı referans değerlerine sahip spermiyogram raporlarıyla karşılaşılabilir. İrenbe Tüp Bebek merkezi olarak spermiyogram raporlarımızdaki referans değerlerimizi WHO 2021 kriterlerine göre güncelledik.
- Gönderiyi Paylaş